Klik hier voor een korte samenvatting van dit artikel
Zo blijft je kind veilig op Snapchat
Snapchat is een veelgebruikte foto- en berichtenapp onder kinderen. Het is een makkelijke manier om hun leven met vrienden te delen. Helaas zitten er ook volwassenen op de app die niet de beste intenties hebben. Als ouder wil je je kind natuurlijk beschermen. De belangrijkste dingen die je hiervoor kunt doen zijn:
- Met je kind praten over het internet en Snapchat.
- Interesse tonen in de app en je kinds interesses.
- Grenzen stellen aan het gebruik van de app.
- De app-instellingen samen met je kind aanpassen.
Er zijn veel instellingen die je kunt veranderen. Wij raden aan de volgende aanpassingen op zijn minst te maken:
- De zichtbaarheid van je kind op de Snapchat-kaart uitschakelen.
- Voorkomen dat vreemden contact op kunnen nemen met je kind.
- Ervoor zorgen dat alleen mensen die je zoon of dochter echt kennen hem of haar kunnen toevoegen als vriend.
Lees het hele artikel om erachter te komen hoe je deze instellingen aanpast. We nemen je ook mee in de wereld van Snapchat, zodat je precies weet waarover je kind het allemaal heeft als het praat over ‘snaps’ en ‘streaks’.
In Nederland zijn er 6,55 miljoen gebruikers van Snapchat, onder wie veel kinderen. De kans is dus groot dat jouw kind ook actief is op deze app. In Nederland staat Snapchat zelfs op de gedeeld 4e plaats in vaakst dagelijks gebruikte social media-apps door 15- tot 19-jarigen. Alleen WhatsApp en Instagram worden vaker gebruikt. YouTube deelt de vierde plek met Snapchat.
Jongeren gebruiken Snapchat om hun dagelijkse leven te delen met vrienden en de rest van de wereld. Op de app kunnen ze chatten met andere gebruikers en foto’s en video’s versturen naar contacten. Als ouder maak je je misschien zorgen over de veiligheid van de app. Is het wel goed dat je zoon of dochter constant foto’s van zichzelf rondstuurt?
In dit artikel gaan we dieper in op de risico’s die Snapchat met zich mee kan brengen. Ook verkennen we de privacyinstellingen en stappen die ouders kunnen zetten om hun kind zo veilig mogelijk te laten genieten van deze vorm van sociale media.
Wat is Snapchat?
In essentie is Snapchat een berichtenapp op smartphones. Communicatie op de app vindt voornamelijk plaats via foto’s die je met verschillende filters en lenzen kunt bewerken. Er is ook een mogelijkheid om via tekstberichten met vrienden te praten.
Wat Snapchat uniek maakt is het feit dat je foto’s en berichten niet permanent naar iemand verstuurt. Een foto – ook wel ‘Snap’ genoemd – verdwijnt na enkele seconden of wanneer de ontvanger het scherm wegklikt. Tekstberichten verdwijnen ook na een dag of week (afhankelijk van de instellingen). Dat snaps verdwijnen betekent echter niet dat ze altijd permanent verdwijnen. Daarover vertellen we je later in dit artikel meer.
Extra verslavende functies van Snap
Sinds zijn oprichting in 2011 heeft Snapchat vele extra functionaliteiten toegevoegd om het een aantrekkelijke app voor jongeren te maken. Zaken die de social media-app zo verslavend kunnen maken zijn:
- De mogelijkheid om een snapstreak te behouden met vrienden.
- Een pagina vol content van merken en beroemdheden onder de pagina ‘Verkennen’.
- Een individuele snapscore. Waarop deze score precies is gebaseerd is onduidelijk, maar het cijfer is hoger naarmate je actiever bent op de app.
- De Spotlight-pagina. Hier kun je eindeloos scrollen door content van andere (populaire) Snapchat-gebruikers. Het lijkt hiermee een beetje op de feed in de onder kinderen populaire app TikTok.
Hoe oud moet je zijn voor Snapchat?
Officieel mag iemand alleen op Snapchat als hij of zij 13 jaar of ouder is. Tieners onder de 18 jaar moeten bovendien toestemming krijgen van een ouder of voogd. Althans, dit staat in de gebruikersvoorwaarden van Snapchat.
Snapchat hanteert geen leeftijdsverificatie. Kinderen kunnen dus gemakkelijk liegen over hun leeftijd en een account aanmaken. Zorgen dat je kind veilig is op de app is dus een taak voor jou, de ouder.
Risico’s van Snapchat
Alles in het leven brengt mogelijke gevaren met zich mee, zo ook Snapchat. De grootste risico’s van deze foto-app voor kinderen zijn:
Privacy
Door Snapchat te gebruiken, geeft je kind het bedrijf veel persoonlijke gegevens in handen. Zo weet Snapchat met wie je kind contact heeft, wanneer en hoe vaak, en of berichten bijvoorbeeld gescreenshot worden. Ook achterhaalt de app je kinds locatie aan de hand van GPS-gegevens en het IP-adres van de telefoon.
Snapchat is echter niet de enige partij die persoonlijke informatie over je kind kan verzamelen via de app. Als je niet voorzichtig bent met de instellingen, riskeer je dat alle mensen in je kinds vriendenlijst kunnen zien waar het precies is. Snapchat heeft namelijk een kaart functie (Snap Map) waarop het aan de hand van je GPS weergeeft waar ter wereld je bent. Let er bij het installeren van de app op dat je geen toestemming geeft voor het zichtbaar maken van je locatie.
Snaps zijn toch tijdelijk?
Snapchat staat bekend als de app die je foto’s deletet nadat iemand ze heeft ontvangen. Je kunt een timer instellen van 1 tot 10 seconden als periode waarna de foto verdwijnt. Al kun je ook instellen dat de snap zichtbaar blijft tot de ontvanger deze wegklikt.
De snap verdwijnt echter niet altijd. Op de eerste plaats zijn snaps die je opslaat in je herinneringen of verstuurt via je verhaal, beschikbaar voor Snapchat zelf. Daarnaast kunnen ontvangers een screenshot maken van je snap.
Normaal gesproken zal Snapchat je een melding geven als iemand een screenshot maakt. Dit voorkomt echter niet dat de screenshot nu bestaat en eventueel ingezet kan worden voor sextortion (afpersing met seksueel getinte foto’s). Bovendien weten veel tieners al dat er verschillende manieren zijn om onopgemerkt snaps te screenshotten.
Hoewel veel mensen, voornamelijk kinderen, denken dat snaps tijdelijk van aard zijn, valt dit dus tegen. Het is dus belangrijk dat je kind ook op Snapchat nadenkt voordat het (seksueel getinte) foto’s of filmpjes verstuurt of opslaat. Naast sextortion zijn er nog meer gevaren. Zo kunnen je foto’s bijvoorbeeld in handen van hackers komen.
Sociale druk
Niet ieder kind wil Snapchat alleen gebruiken om snaps te sturen naar vrienden. Als een snap via de een openbaar verhaal op de Spotlight-pagina terecht komt, kan iemand hier geld aan verdienen. Hoe meer mensen de snap bekijken, hoe meer geld je verdient. Dit kan ervoor zorgen dat iemand, zeker een kind, steeds gewaagdere snaps maakt of gevaarlijke challenges doet om viral te gaan.
Daarnaast brengen ook de bekende Snapchat-filters risico’s met zich mee. Een filter verandert namelijk je gezichtskenmerken. Veel gebruikers zetten deze dan ook in om zichzelf mooier, stoerder of aantrekkelijker te maken. Dit kan twee negatieve gevolgen hebben:
- Onderzoek aan het medisch centrum in Boston heeft bewijs gevonden dat apps als Snapchat body dysmorphia disorder kan veroorzaken. In het Nederlands wordt dit ook ooit stoornis in de lichaamsbeleving genoemd. Je kind raakt in dit geval zo gewend aan zijn spiegelbeeld mét filter, dat het zich niet zichzelf voelt zonder filter.
- Door voornamelijk foto’s van anderen met een filter te zien, lijkt het schoonheidsideaal verschoven te worden. Dit is ook een van de risico’s van Instagram voor kinderen. Zij zullen sneller denken dat iemand ‘lelijk’ is, als die persoon er niet zo uitziet als met filter. Dit speelt cyberpesten in de hand.
In-app aankopen
In de Verenigde Staten heeft Snapchat zijn eigen winkel: Snapstore. Hier kunnen gebruikers binnen de app merchandise, zoals T-shirts van Snapchat kopen. In Nederland is deze winkel (nog) niet beschikbaar.
Dit betekent echter niet dat er in Nederland geen in-app-aankopen gedaan kunnen worden. Je kind kan nog steeds Snap Tokens kopen voor echt geld. Het minimumaantal Tokens dat je kunt kopen is 80 en hiervoor betaal je ongeveer 90 eurocent.
De Tokens zijn op twee manieren te gebruiken:
- Je kunt plaatjes kopen om cadeau te doen op een verhaal. Net als met Awards op Reddit laat je hiermee zien dat je een bericht leuk vindt.
- Je kunt de Tokens inzetten binnen Snapchat-spelletjes.
Voor kinderen klinkt dit natuurlijk erg leuk. Als je jouw creditcard of telefoonrekening aan de Snapchat-app hebt gekoppeld, zullen ze misschien niet eens merken dat de Snap Tokens echt geld kosten. Ze kunnen dan dus per ongeluk een hele hoop geld uitgeven aan Snapchat-spelletjes. Het is dus belangrijk je kind hierop te wijzen.
Vreemden met ongure bedoelingen
Op Snapchat communiceren mensen niet via een publiekelijk forum. Jongeren praten er voornamelijk in groeps- en privégesprekken. Net als op Discord, brengt dit de nodige risico’s voor kinderen met zich mee. Vreemden kunnen er namelijk dm’s (direct messages ofwelprivéberichten) met ongepaste content naar je kind sturen. Zo zitten er op Snapchat ook volwassenen met ongure bedoelingen.
In de terms of service (gebruiksvoorwaarden) van Snapchat staat dat je geen account mag aanmaken op de app als je een “veroordeelde zedendeliquent” bent. Aangezien je gemakkelijk een account aanmaakt onder een pseudoniem, kan Snapchat dit niet controleren. Aan de ene kant is het goed voor je eigen privacy dat Snapchat geen toegang nodig heeft tot dit soort persoonlijke gegevens. Aan de andere kant kunnen zedendeliquenten gewoon gebruikmaken van het platform en ook jouw kind lastigvallen.
Ongepaste content
Grooming en seksueel getinte foto’s en berichten zijn niet de enige vormen van ongepaste content die je kind kan tegenkomen op Snapchat. Zo blijkt uit onderzoek van de 5Rights Foundation dat iemand binnen één dag na het aanmaken van een social media-account gewelddadige content ziet. Dit is ook op Snapchat een risico.
Misschien minder erg dan het zien van gewelddadige content, is het zien van ‘life hack’ content. Sommige life hacks die je op Snapchat onder ‘Verkennen’ vindt, zijn vrij onschuldig. Zo is het grootste nadeel van de toetsenbord-schoonmaak-hack hieronder dat je toetsenbord vol lijm zit.
Er bestaan echter ‘hacks’ die ronduit gevaarlijk zijn. Zo gaat er op YouTube een techniek rond om je magnetron kapot te maken en te gebruiken om hout te verbranden. Het risico op elektrocutie is hierbij natuurlijk erg groot. Jonge, makkelijk beïnvloedbare kinderen kun je dus beter alleen gebruik laten maken van YouTube Kids.
Daarnaast liggen cybercriminelen overal op het internet op de loer. Tieners zullen zich minder bewust zijn van deze gevaren. Zo kunnen zij zonder nadenken op een link klikken, niet wetende dat het om een phishing-link gaat. Op deze manier loopt je kind de kans om malware te downloaden op zijn telefoon of om persoonlijke gegevens te delen met criminelen.
Hoe houd je je kinderen veilig online en op Snapchat?
Natuurlijk maak je je zorgen om je zoon of dochter. Je wilt graag dat je kinderen veilig zijn terwijl ze plezier hebben op Snapchat. Het is echter niet mogelijk om alles wat ze doen te controleren en dit moet je misschien ook niet willen. Wel zijn er een paar stappen die je kunt zetten om je kinderen te beschermen.
Tips en tricks voor mediaopvoeding
Je kind verbieden om Snapchat of andere social mediaplatformen te gebruiken, zorgt er vaak alleen voor dat het dit stiekem gaat doen. Het is dus beter om je kind mediawijsheid bij te brengen tijdens de opvoeding. Wat hierbij belangrijk is, hebben we uitgebreid besproken met mediaopvoeding-expert Justine Pardoen. Als het aankomt op Snapchat, zijn deze punten extra belangrijk:
- Praat met je kind. Misschien klinkt het voor de hand liggend, maar dit is erg belangrijk als het gaat om het beschermen van je kind online. Vertel het over Snapchat zelf, inclusief het feit dat snaps niet zo vluchtig zijn als velen denken. Praat ook met je kinderen over de risico’s van het internet in het algemeen, zoals internetcriminaliteit, online seksueel misbruik en grooming. Mocht je het lastig vinden om met je kinderen over deze onderwerpen te praten, dan hebben we een artikel vol tips en tricks voor het praten over de risico’s van het internet.
- Verander de instellingen samen met je kind. Als je samen door de app gaat, kun je uitleggen waarom bepaalde instellingen belangrijk zijn. Als je kind het belang van bepaalde instellingen en voorzorgsmaatregelen begrijpt, zal het deze ook sneller implementeren. In de volgende sectie gaan we dieper in op enkele belangrijke (privacy)instellingen op Snapchat.
- Toon interesse. Als je alleen focust op de negatieve aspecten, kan je kind denken dat je overbezorgd en ‘niet bij de tijd’ bent. Toon daarom ook interesse en praat over de positieve aspecten over sociale media. Mocht je kind vervolgens een negatieve ervaring hebben, dan is de kans groter dat het naar je toekomt voor advies.
- Stel grenzen. Hoewel het goed is om je kind eigen verantwoordelijkheid aan te leren, blijf jij de ouder. Je hebt dus het recht om je kind tot op zekere hoogte te controleren. Denk hierbij aan tijdslimieten op de computer en social media, en beperkingen op het soort content dat je kinderen mogen bekijken.
Aanbevolen Snapchat-instellingen
Snapchat heeft veel instellingen die je kunt aanpassen om je online veiligheid en privacy te verbeteren. In dit artikel gaan we niet in op alle instellingen om jouw en je kinds privacy op Snapchat te beschermen. We focussen op de belangrijkste zaken die je met je kind kunt instellen.
Eerst zul je het instellingenmenu moeten openen. Dit doe je zo:
- Open de Snapchat-app.
- Tik op het profielicoon van je kind.
- Tik op het tandwiel rechtsboven in beeld.
Ghost Mode op Snap Map
Het eerste dat je wilt uitschakelen is de zichtbaarheid van je kind op de online kaart. Dit doe je zo:
- Scrol in het instellingenmenu naar ‘Wie kan…‘ en klik hier op ‘Toon mijn locatie‘.
- Zorg ervoor dat ‘Onzichtbare modus‘ is aangevinkt, zodat niemand je kinds echte locatie kan zien. In het Engels noemt Snapchat dit ‘Ghost Mode‘.
Contacten beheren
In principe kan iedereen op Snapchat snaps en chats sturen naar je kind. Om te voorkomen dat vreemden contact maken, moet je de instellingen veranderen.
- Scrol binnen het instellingenmenu naar ‘Wie kan…‘.
- Klik op ‘Contact met mij opnemen‘.
- Kies de optie ‘Mijn vrienden‘ om te voorkomen dat vreemden contact kunnen opnemen met je kind.
Snel toevoegen uitzetten
Als je gemeenschappelijke vrienden of vergelijkbare interesses hebt, dan stelt Snapchat zelfs mensen aan je voor. Om ervoor te zorgen dat mensen je kind alleen als vriend kunnen toevoegen door zijn of haar profielnaam op te zoeken, verander je deze instellingen:
- Scrol in het instellingenmenu naar ‘Wie kan…‘ en klik op ‘Mij zien in Snel toevoegen‘.
- Zet het vinkje in het vakje achter ‘Toon me in Snel toevoegen‘ uit.
Wat kunnen ouders zien van hun kind op Snapchat?
In augustus 2022 heeft Snapchat de feature ‘Family Center‘ live gezet in de VS, het VK, Australië, Canada en Nieuw-Zeeland. Dit is een vorm van ouderlijk toezicht. In oktober zal deze feature ook in Nederland beschikbaar worden.
Gebruikers van 25 jaar en ouder kunnen Family Center gebruiken om ouderlijk toezicht in te stellen voor contactpersonen tussen de 13 en 18 jaar. Je zult de tiener dan een verzoek moeten sturen dat je dit toezicht mag gebruiken. Als deze instemt zie je de volgende zaken:
- Wie de contactpersonen van de tiener zijn. Normaal gesproken maakt Snapchat niet openbaar wie je vrienden op de app zijn.
- Met wie de tiener contact heeft gehad. Je ziet echter niet de inhoud van de foto’s en gesprekken.
Als je een account met wie je kind interactie heeft niet vertrouwt, kun je dit anoniem melden bij Snapchat.
Snapchat woordenboek
Snapchat heeft een heleboel functies. Al deze functies hebben een eigen naam. Misschien weet je niet precies waarover je kind het eigenlijk heeft als het praat over zijn Bitmoji. Om je helemaal up-to-date te brengen, kun je hier je mentale woordenboek uitbreiden met Snapchat-jargon.
| Term | Definitie |
|---|---|
| Bitmoji | Dit is een figuurtje dat je zelf vormgeeft in een aparte, door Snapchat beheerde, app. Je gebruikt dit als avatar voor je profiel op Snapchat. |
| Filter | Met een filter voeg je een tekst, kleur, textuur of ander plaatje toe aan je foto. Zo kun je je eigen gezicht omtoveren tot een hond die zijn tong uitsteekt of al je puistjes verbergen. |
| Herinneringen | Als je een foto maakt via Snapchat, krijg je de optie om deze op te slaan voor je hem verstuurt. Deze opslag heet ‘Herinneringen’. |
| Snap | Snaps zijn de foto’s en video’s die je stuurt via Snapchat. Tekstberichten noemen sommige mensen ook wel ‘chats’. |
| Snapcode | Dit is een QR-code die je kunt laten scannen om snel vrienden te worden op Snapchat. De ander scant de code van jouw telefoon en hoeft je dus niet meer op te zoeken. |
| Snap Games | Binnen privéberichten kun je klikken op een raket-icoontje. Zo kom je bij spelletjes die je alleen of met je Snapchat-contacten kun spelen op het platform. |
| Snap Mini’s | Door op het raket-icoontje te klikken, kom je ook bij Snap Mini’s. Dit zijn apps die samenwerken met Snapchat, waardoor je deze snel opent. Een voorbeeld van zo’n Snap Mini is Ticketmaster die je via de Snap Map tickets voor concerten laat kopen. |
| Snap Token | Dit is een digitale munt waarmee je binnen Snap Games kunt betalen of plaatjes op Snapchat kunt kopen. |
| Snap Map | Dit is een kaart waarop je live kunt zien wat andere mensen aan hun openbare verhaal toevoegen. Ook zie je hier de locatie van je vrienden, als zij hun locatie delen. |
| Snapstreak | Als je meer dan drie dagen elke dag een bericht naar een vriend hebt gestuurd en er een terug hebt gekregen, verschijnt er een teller naast deze vriend. Deze snapstreak houdt bij hoeveel dagen achter elkaar jullie elkaar een bericht hebben gestuurd. |
| Spotlight | Dit is een overzicht van de openbare verhalen van andere gebruikers. Je kunt er eindeloos doorheen scrollen, net als op de For You-page op TikTok. |
| Verhaal | Snapchat Stories (‘Verhalen’ in het Nederlands) zijn de snaps die je deelt, maar niet via een privébericht stuurt. Snapchat maakt onderscheid tussen:
|
| Verkennen | Waar de content bij Spotlight van reguliere gebruikers komt, scrol je bij ‘Verkennen’ door Snapchat Stories van merken, bedrijven en influencers. |
Conclusie: is Snapchat veilig voor kids?
Als je erachter komt dat je kind Snapchat gebruikt, hoef je de app nog niet te laten verwijderen. Wel moeten zowel jij als je kind zich ervan bewust zijn dat er risico’s verbonden zijn aan Snapchat. Een aantal van deze risico’s kun je verkleinen door de instellingen van de app te veranderen. Anderen zijn te vermijden door gezond verstand te gebruiken.
Natuurlijk is Snapchat niet de enige social media-app. Wil je meer weten over de verschillende sociale mediaplatformen? Lees dan ons artikel over populaire social media. Gamet je kind graag? Dan kun je ook een kijkje nemen bij de meest populaire games.
Je kind beschermen op Snapchat: veelgestelde vragen
Heb je een vraag over de veiligheid van Snapchat? Klik dan op je vraag in onze FAQ om het antwoord te zien. Heb je andere vragen? Stel ze dan in de reacties.
Wat zijn de privacyrisico's van Snapchat?
Snapchat brengt verschillende privacyrisico’s met zich mee:
- Mensen zien waar je precies bent op de Snap Map (de online kaart van Snapchat).
- Er zijn mogelijkheden om tijdelijke snaps toch op te slaan en te verspreiden met anderen.
Er zitten nog meer risico’s aan Snapchat. Meer hierover en de manieren waarop je ze voorkomt, lees je in ‘Kinderen op Snapchat: zo houd je ze veilig‘.
Is Snapchat gevaarlijk?
Snapchat kan gevaarlijk zijn – zeker voor kinderen – als je niet nadenkt voordat je snaps verstuurt. Er zitten bijvoorbeeld risico’s aan het versturen van naaktfoto’s, zoals de mogelijkheid tot (onopgemerkt) screenshotten en het verspreiden van je foto. Ook zijn er overal op het internet mensen te vinden die niet de beste intenties hebben.
In het artikel ‘Kinderen op Snapchat: zo houd je ze veilig‘ lees je alles over deze risico’s en hoe je ze voorkomt.
Kan Snapchat zien wat je stuurt?
Snapchat ziet niet welke foto’s en berichten je precies verstuurt naar je contacten. Wel ziet het de volgende gegevens:
- Naar wie je een bericht stuurt.
- Wanneer je het bericht stuurt.
- Hoe vaak je met iemand communiceert.
- Of je een snap opslaat of screenshot.
Als je een foto in je verhaal plaatst, ziet Snapchat de inhoud wel. Ook verzamelt het veel meer gegevens over je. In ‘Wat weet Snapchat over mij?‘ zie je een compleet overzicht van de data die Snapchat over jou heeft.
Hoe oud moet je zijn voor Snapchat?
Officieel moet je minimaal 13 jaar zijn om Snapchat te mogen gebruiken. De app heeft echter geen methode om je leeftijd te controleren. Het is dus aan ouders om op te letten of hun kleine kinderen de app gebruiken.
Hoe werkt Snapchat?
Snapchat is een app waarmee je berichten, foto’s en video’s naar anderen kunt sturen. De foto’s en video’s kun je bewerken met verschillende filters en ze zijn voor de ontvanger in principe maar voor een korte tijd zichtbaar.
Daarnaast heeft Snapchat enkele extra functies:
- Een snapstreak die aangeeft hoeveel dagen op rij jij en een van je vrienden elkaar al berichten sturen.
- De Verkennen-pagina die volstaat met content van merken, bedrijven en beroemdheden.
- Een individuele snapscore, die hoger is naarmate je actiever bent op de app.
- De Spotlight-pagina, waar je kunt scrollen door de content van andere Snapchat-gebruikers.
Meer over de werking van Snapchat en hoe je jezelf en je kind hier veilig houdt, lees je in ‘Kinderen op Snapchat: zo houd je ze veilig‘.
Tamara van Seggelen
Techredacteur
Tamara is al jaren bezig met taal en communicatie. De steeds vernieuwde kennis over tech en cybersecurity weet ze zo goed over te brengen op het grote publiek. Tamara is geïnteresseerd in wetgeving rondom de balans tussen privacy en vrijheid online. Ook is ze zeer geïnteresseerd in de technische aspecten van computers en het internet, zoals de werking van internetprotocollen.
Meer artikelen uit de sectie Kind en jeugd
Wat doet mijn kind op internet: de 6 beste apps voor ouderlijk toezicht
9 april 2024
Likee: Houd je kinderen weg van deze gevaarlijke TikTok-kloon
15 juni 2023
Sociale media in VR: zijn social VR-apps veilig voor kinderen?
13 juni 2024
